Biseptol - zawiesina doustna

Jest to preparat złożony zawierający 2 substancje czynne: sulfametoksazol i trimetoprim. Zawarte w preparacie skojarzenie tych substancji w stosunku 5:1 znane jest jako kotrimoksazol. Obie substancje mają działanie przeciwdrobnoustrojowe, którego mechanizm polega na hamowaniu aktywności wybranych enzymów bakteryjnych. Obie substancje czynne w skojarzeniu (kotrimoksazol) mają silniejsze działanie bakteriobójcze niż każda z substancji osobno. Dodatkowo kotrimoksazol często działa skutecznie na bakterie oporne na jedną z jego substancji składowych. Bactrim jest lekiem stosowanym w leczeniu zakażeń powodowanych zarówno przez bakterie Gram–ujemne jak i Gram–dodatnie. Spektrum jego działanie obejmuje: pałeczki z rodziny Enterobacteriaceae, Vibrio cholerae, Listeria, Bordetella pertussis, Haemophilus influenzae, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis, Proteus vulgaris, Serratia spp., Shigella spp. Yersinia enterocolitica, Staphylococcus (wrażliwość stwierdzana także wśród szczepów metycylinoopornych), Nocardia, Burkholderia cepacia, Xanthomonas (Stenotrophomonas) maltophilia; Pneumocystis jiroveci (dawniej Pneumocystis carinii). Mniejsza aktywność wobec paciorkowców, w tym Streptococcus pneumoniae oraz meningokoków, niewielka wobec Enterococcus. Wśród szczepów klinicznych występują szczepy oporne; przed włączeniem do leczenia konieczne jest określenie wrażliwości. Wśród szczepów powodujących zakażenie układu moczowego dość duży jest odsetek szczepów wrażliwych (E. coli). Drobnoustroje oporne: Mycobacterium tuberculosis, Treponema pallium, Mycoplasma spp.

Preparat jest wskazany w leczeniu zakażeń wywołanych przez drobnoustroje wrażliwe na kotrimoksazol:
· zakażenia dróg oddechowych – w przypadku zaostrzenia przewlekłego zapalenia oskrzeli, gdy istnieją powody przemawiające za przewagą zastosowania kotrimoksazolu nad leczeniem pojedynczym antybiotykiem
· zapalenie ucha środkowego, gdy istnieją powody przemawiające za przewagą zastosowania kotrimoksazolu nad leczeniem pojedynczym antybiotykiem
· leczenie i profilaktyka zapalenia płuc wywołanego przez Pneumocystis carinii u dorosłych i dzieci
· zakażenia układu moczowego i wrzód miękki (weneryczny)
· zakażenie przewodu pokarmowego, w tym dur brzuszny i biegunka podróżnych.

Niestety, nawet jeżeli istnieją wskazania do stosowania preparatu, nie zawsze można go stosować. Nie możesz stosować preparatu jeżeli jesteś uczulony (wykazujesz nadwrażliwość) na którykolwiek składnik preparatu lub na sulfonamidy. Przeciwwskazaniem do stosowania preparatu są także:
ciężka niewydolność nerek (kiedy nie można monitorować stężenia leku we krwi)
istotne uszkodzenie miąższu wątroby
ciężkie zaburzenia hematologiczne
niedokrwistość megaloblstyczna, spowodowana przez niedobór kwasu foliowego
niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej (możliwość wystąpienia hemolizy)
Preparatu nie można stosować u dzieci do 3. miesiąca życia.

Niektóre choroby i inne okoliczności mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania lub wskazanie do zmiany dawkowania preparatu. W pewnych sytuacjach może okazać się konieczne przeprowadzanie określonych badań kontrolnych. Dlatego przed zastosowaniem preparatu powinieneś skonsultować się z lekarzem jeżeli podejrzewasz lub zdiagnozowano u Ciebie:
· astmę oskrzelową
· ciężką alergię
· zaburzenia czynności nerek
· zaburzenia czynności wątroby
· poważne zaburzenia hematologiczne
· fenyloketonurię
· niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej
· porfirię
· zaburzenia czynności tarczycy
· inne choroby przewlekłe
a także,
· jeżeli stosujesz równolegle inne leki
· jeżeli jesteś osobą w podeszłym wieku.
W powyższych przypadkach należy zachować szczególną ostrożność. U tych osób istnieje podwyższone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych o dużym nasileniu. W razie pojawienia się wysypki lub innych ciężkich działań niepożądanych należy natychmiast przerwać stosowanie leku. Ciężkie działania niepożądane takie jak: nieprawidłowości w składzie krwi, ciężka postać wysiękowa rumienia wielopostaciowego (zespół Stevensa i Johnsona), martwica toksyczna rozpływna naskórka, piorunująca martwica wątroby mogą stanowić zagrożenie życia i mogą zakończyć się zgonem. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych stosowanie preparatu powinno trwać jak najkrócej, szczególnie w przypadku osób w podeszłym wieku.
W przypadku pojawienia się wysypki skórnej lub innych ciężkich działań niepożądanych, należy natychmiast przerwać stosowanie leku i skonsultować się z lekarzem.
Osoby, które muszą stosować preparat przez dłuższy czas powinny regularnie wykonywać badania krwi. Jeżeli wystąpi znaczące zmniejszenie się wartości któregokolwiek z elementów krwi należy przerwać leczenie. Nie zaleca się stosowania preparatu u osób z poważnymi zaburzeniami hematologicznymi. Sporadycznie, u niektórych osób w okresie leczenia może wystąpić zaburzenie hematologiczne polegające na zmniejszeniu liczby krwinek czerwonych, krwinek białych i płytek krwi (pancytopenia).
U osób w podeszłym wieku, z niewydolnością nerek lub u osób z wcześniej istniejącym niedoborem kwasu foliowego mogą wystąpić działania niepożądane związane z niedoborem kwasu foliowego. Po uzupełnieniu niedoboru objawy te ustępują.
Osoby stosujące preparat długotrwale, szczególnie osoby z niewydolnością nerek powinny regularnie wykonywać badania moczu oraz czynności nerek. W okresie leczenia należy przyjmować dużo płynów aby zapewnić wydalanie właściwej ilości moczu i zapobiec krystalurii (powstawaniu kryształków w moczu).
Stosowanie preparatu o osób z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej jest możliwe tylko po ocenieniu przez lekarza w każdym przypadku stosunku ryzyka do korzyści. U tych osób istnieje ryzyko hemolizy (nieodwracalnego uszkodzenia krwinek). W przypadku stosowania preparatu u tych osób należy stosować minimalne dawki leku i zachować ostrożność (obserwować czy nie występują objawy hemolizy wykonując odpowiednie badania laboratoryjne).
W przypadku osób z niewydolnością nerek lekarz zaleci odpowiednio dostosowane dawkowanie.
Preparat zaburza metabolizm fenyloalaniny; nie ma to istotnego znaczenia u chorych na fenyloketonurię pod warunkiem, że stosują oni odpowiednią dietę.
Niektóre osoby mogą mieć większą skłonność do indywidualnej nadwrażliwości na sulfonamidy (np. tzw. grupa osób „wolno acetylujących”).
Preparat może wpływać na wyniki badań diagnostycznych (może powodować zawyżenie wyniku pomiaru stężenia kreatyniny we krwi o ok. 10%, zafałszowanie oznaczenia stężenia metotreksatu we krwi).

Czy ten preparat ma wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów?
Nie ma danych dotyczących wpływu preparatu na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych.

Preparat ma postać tabletek lub syropu. Syrop zalecany jest przede wszystkim dla dzieci poniżej 12. roku życia. U dzieci powyżej 12. roku życia i u dorosłych można stosować preparat w postaci tabletek. Preparat przeznaczony jest do stosowania doustnego. Stosuj preparat zgodnie z zaleceniami lekarza. Nie przekraczaj zaleconych dawek ponieważ nie zwiększy to skuteczności działania leku a może zaszkodzić Twojemu zdrowiu i życiu. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stosowania preparatu skonsultuj się z lekarzem.
Zakażenia dróg moczowych. Zakażenia przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella.
Dorośli. 960 mg 2 razy na dobę. W zakażeniach dróg moczowych przez 10–14 dni, w zakażeniach przewodu pokarmowego – przez 5 dni.
Dzieci. 48 mg/kg masy ciała na dobę 2 dawkach podzielonych co 12 godzin. W zakażeniach dróg moczowych przez 10 dni, w zakażeniach przewodu pokarmowego przez 5 dni. Maksymalnie 1920 mg/dobę.
Zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli.
Dorośli. 960 mg 2 razy na dobę przez 14 dni.
Ostre zapalenie ucha środkowego.
Dzieci. 48 mg/kg masy ciała na dobę w 2 dawkach podzielonych co 12 godzin przez 10 dni, maksymalnie 1920 mg/dobę.
Biegunka wywołana przez enteropatogenne szczepy E. coli (biegunka podróżnych).
Dorośli. 960 mg co 12 godzin.
Zapalenie płuc wywołane przez P. jiroveci (dawniej P. carinii).
Dorośli i dzieci. 90–120 mg/kg masy ciała na dobę w 4 dawkach podzielonych co 6 godzin przez 14–21 dni.
Zapobieganie zakażeniom P. jiroveci (dawniej P. carinii) u chorych z upośledzoną odpornością (np. AIDS).
Dorośli. 960 mg 1 raz na dobę przez 7 dni.
Dzieci. 900 mg/m² powierzchni ciała na dobę w 2 dawkach podzielonych co 12 godzin przez 3 kolejne dni tygodnia, maksymalnie 1920 mg/dobę.
Preparat należy stosować podczas posiłku lub po nim; w trakcie leczenia należy przyjmować dużo płynów. U osób z zaburzeniami czynności nerek, lekarz zalec modyfikację dawkowania: u osób z klirensem kreatyniny 15–30 ml/minutę dawkę należy zmniejszyć o połowę. Lek nie jest zalecany u osób z klirensem kreatyniny poniżej 15 ml/minutę.

W okresie ciąży nie stosuj żadnego leku bez konsultacji z lekarzem!
Bardzo ważne jest, aby przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku w okresie ciąży lub karmienia piersią skonsultować się z lekarzem i wyjaśnić ponad wszelką wątpliwość potencjalne zagrożenia i korzyści związane ze stosowaniem danego leku. Jeżeli jesteś w ciąży lub planujesz ciążę poinformuj o tym lekarza przepisującego receptę na ten lek.
Przed zastosowaniem preparatu w ciąży lub w okresie karmienia piersią skonsultuj się z lekarzem. Stosowanie preparatu w ciąży jest możliwe jedynie w przypadku, gdy lekarz uzna, że korzyści z leczenia przeważają nad potencjalnym ryzykiem dla płodu. W takim przypadku zaleca się stosowanie kwasu foliowego według wskazań lekarza. Należy unikać stosowania preparatu w ostatnim okresie ciąży ze względu na ryzyko wystąpienia uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego u noworodka (żółtaczka jąder podkorowych mózgu).
Nie należy stosować preparatu w okresie karmienia piersią.

Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również o tych, które są wydawane bez recepty. W szczególności poinformuj lekarza jeżeli stosujesz lub stosowałeś ostatnio:
· leki moczopędne (szczególnie tiazydy)
· digoksynę
· leki przeciwzakrzepowe (np. warfarynę)
· fenytoinę
· cyklosporynę
· leki przeciwdepresyjne
· metotreksat
· pirymetaminę
· doustne leki przeciwcukrzycowe
· indometacynę
· amantadynę
· dofetylid.
Równoległe stosowanie leków moczopędnych (szczególnie tiazydowych) u osób w podeszłym wieku zwiększa ryzyko wystąpienia małopłytkowości (zmniejszenie liczby płytek krwi). Preparat może powodować zwiększenie stężenia we krwi równolegle stosowanej digoksyny, zwłaszcza u osób w podeszłym wieku; zaleca się kontrolowanie stężenia digoksyny we krwi. Preparat nasila działanie leków przeciwzakrzepowych; należy zachować ostrożność i w przypadku ich stosowania ponownie oznaczyć czas krzepnięcia. Preparat może nasilać działanie fenytoiny, istnieje ryzyko wystąpienia objawów toksycznych fenytoiny. Równoległe stosowanie preparatu z cyklosporyną może powodować przemijające pogorszenie czynności nerek (wzrost stężenia kreatyniny we krwi). Preparat może zmniejszać skuteczność działania trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Preparat może zwiększać toksyczność metotreksatu (zwłaszcza u osób w podeszłym wieku, z nieprawidłową czynnością nerek, z zaburzeniami układu krwiotwórczego lub jeśli metotreksat stosowany jest w dużych dawkach) i powodować wystąpienie niepożądanych objawów hematologicznych (ryzyko pancytopenii–ostrego zmniejszenia liczby krwinek czerwonych, białych i płytek krwi). Równoległe stosowanie pirymetaminy (profilaktyka malarii) może zwiększać ryzyko wystąpienia niedokrwistości megaloblastycznej. Preparat nasila działanie doustnych leków przeciwcukrzycowych, istnieje ryzyko wystąpienia ciężkiej hipoglikemii (należy częściej kontrolować stężenie glukozy we krwi). Indometacyna może nasilać działanie preparatu. Po równoległym stosowaniu z amantadyną może wystąpić delirium. Preparatu nie wolno stosować z dofetylidem (możliwe ciężkie arytmie komorowe).

Jak każdy lek, również Bactrim może powodować działania niepożądane, chociaż nie wystąpią one u wszystkich chorych stosujących ten preparat. Pamiętaj, że oczekiwane korzyści ze stosowania leku są z reguły większe, niż szkody wynikające z pojawienia się działań niepożądanych.
Mogą wystąpić: agranulocytoza, niedokrwistość aplastyczna, hemolityczna lub megaloblastyczna, eozynofilia,
hipoprotrombinemia, leukopenia, methemoglobinemia, neutropenia, małopłytkowość, zespół choroby posurowiczej, reakcje anafilaktyczne, (w tym ciężkie, zagrażające życiu), alergiczne zapalenie mięśnia sercowego, obrzęk naczynioruchowy, gorączka polekowa, plamica, Henocha i Schoenleina, zespół toczniopodobny, dreszcze, wysypki alergiczne (często), objawy nadwrażliwości ze strony układu oddechowego, rzadko guzkowe zapalenie okołotętnicze, przekrwienie spojówki i twardówki oka, hiperkaliemia, hiponatremia, brak łaknienia, rzadko hipoglikemia, depresja, omamy, ból głowy, zawroty głowy, aseptyczne zapalenie opon mózgowych, drgawki, zapalenie nerwów obwodowych, ataksja, szumy uszne, apatia, nerwowość, duszność, kaszel, nacieki w płucach, biegunka, nudności, wymioty, bóle brzucha, zapalenie języka, zapalenie jamy ustnej, rzekomobłoniaste zapalenie jelit, zapalenie trzustki, zwiększenie aktywności aminotransferaz, zapalenie wątroby niekiedy z żółtaczką cholestatyczna lub martwicą wątroby (rzadko), wysypka, pokrzywka, świąd skóry, nadwrażliwość na światło, złuszczające zapalenie skóry, rumień wielopostaciowy, bóle stawów, bóle mięśni, obecność kryształów w moczu, niewydolność nerek, śródmiąższowe zapalenie nerek, toksyczny zespół nerczycowy z skąpomoczem lub bezmoczem, zwiększenie stężenia azotu pozabiałkowego, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy, rzadko nasilenie diurezy, osłabienie, uczucie zmęczenia, bezsenność.
Bardzo rzadko zgłaszano przypadki zespołu Stevensa i Johnsona i martwicy toksycznej – rozpływnej naskórka.