medycyna praktyczna dla pacjentów
medycyna praktyczna dla pacjentów
Enoksaparyna jest lekiem przeciwzakrzepowym do podawania pozajelitowego, zaliczanym do heparyn drobnocząsteczkowych. Naturalna heparyna z chemicznego punktu widzenia jest wielocukrem – glikozaminoglikanem, występującym w organizmie w ziarnistościach wydzielniczych komórek tucznych. Heparyny drobnocząsteczkowe uzyskiwane są z heparyny poprzez jej częściową depolimeryzację i, co się z tym wiąże, charakteryzują się krótszymi łańcuchami cukrowymi i mniejszą masą cząsteczkową.
Proces krzepnięcia krwi nazywany jest niekiedy kaskadą krzepnięcia, gdyż jest złożony i przebiega wieloma etapami, następującymi jeden po drugim. Po uszkodzeniu naczynia płytki krwi przylepiają do ściany naczynia w okolicy uszkodzenia, a następnie zlepiają między sobą, tworząc pierwotny czop hemostatyczny, który wstępnie hamuje wypływ krwi. Jest on jednak nietrwały i musi ulec wzmocnieniu. W tym celu płytki krwi stymulują lokalną produkcję fibryny (włóknika), który tworzy rozbudowane sieci wzmacniające czop płytkowy. W wyniku tych procesów powstaje skrzep płytkowo-włóknikowy.
Ciekawym zjawiskiem jest mechanizm tworzenia fibryny. Włókna fibryny mają dużą zdolność tworzenia sieci, nie mogą więc znajdować się w naczyniach krwionośnych w gotowej postaci, gdyż zatkałyby te naczynia. Dlatego we krwi znajduje się prekursor fibryny – nieczynne białko zwane fibrynogenem, które w razie potrzeby zostaje przekształcone do fibryny. W procesie tej aktywacji bierze udział kilkanaście białek, tzw. czynników krzepnięcia. Mogą to być białka znajdujące się w osoczu krwi lub zawarte w błonach komórek (tzw. czynnik tkankowy). Czynniki krzepnięcia oznaczane są cyframi rzymskimi i tak, na przykład czynnik I to fibrynogen. Niektóre czynniki krzepnięcia (tzw. zespół protrombiny, czyli czynniki II, VII, IX i X) wytwarzane są w wątrobie, a w procesie tym niezbędny jest udział witaminy K.
Czynniki krzepnięcia podlegają procesom hamowania, np. przez antytrombinę – polipeptyd wytwarzany w wątrobie, który działa hamująco na zaktywowane czynniki krzepnięcia, w tym trombinę (czynnik II) oraz czynniki Xa i IXa. Heparyny drobnocząsteczkowe wywołują efekt przeciwzakrzepowy głównie na drodze przyspieszania reakcji hamowania czynnika Xa przez antytrombinę oraz w znacznie mniejszym stopniu na drodze przyspieszania reakcji hamowania trombiny przez antytrombinę.
Ponieważ heparyny drobnocząsteczkowe mają minimalny wpływ na wyniki oznaczeń laboratoryjnych parametrów krzepnięcia, podczas leczenia nie ma konieczności ich rutynowego monitorowania.
Różne procesy technologiczne wytwarzania heparyn drobnocząsteczkowych powodują, że preparaty różnych producentów charakteryzują się inną masą cząsteczkową, aktywnością przeciwzakrzepową i dawkowaniem; w związku z tym nie należy ich stosować zamiennie przez przeliczenie jednostek międzynarodowych.
Wskazaniami do stosowania enoksaparyny są: zapobieganie żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej, zwłaszcza u chorych poddawanych zabiegom chirurgicznym ortopedycznym, ogólnym i onkologicznym, zapobieganie żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej u chorych unieruchomionych z powodu ostrych chorób (np. ostra niewydolność serca, ostra niewydolność oddechowa, ciężkie zakażenia) lub zaostrzenia chorób reumatycznych, leczenie zakrzepicy żył głębokich powikłanej bądź niepowikłanej zatorowością płucną, leczenie niestabilnej choroby wieńcowej oraz zawału serca bez załamka Q, w skojarzeniu z kwasem acetylosalicylowym, leczenie świeżego zawału serca z uniesieniem odcinka ST, w tym pacjentów leczonych zachowawczo lub poddawanych w przyszłości przezskórnej angioplastyce wieńcowej, zapobieganie tworzeniu pozaustrojowych skrzepów podczas hemodializy.
Po podaniu podskórnym maksymalne działanie występuje po 3–5 godzinach Biologiczny okres półtrwania wynosi ok. 4 godzin po podaniu jednorazowym i ok. 7 godzin po podaniu wielokrotnym. Metabolizm zachodzi głównie w wątrobie. U osób w podeszłym wieku farmakokinetyka nie zmienia się znacząco, podobnie łagodna lub umiarkowana niewydolność nerek. Natomiast w przypadku ciężkiej niewydolności nerek działanie przeciwzakrzepowe ulega znaczącemu nasileniu.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł
Pulmonolog – czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
Gastrolog (gastroenterolog) - czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
