Flumazenil (opis profesjonalny)

Działanie - Flumazenil

Mechanzm działania
Imidazobenzodiazepina, konkurencyjny antagonista receptora benzodiazepinowego. Odwraca szybko (w ciągu 30–60 s) działanie pochodnych benzodiazepiny, przede wszystkim sedację oraz upośledzenie sprawności psychomotorycznej, w mniejszym stopniu wpływa na depresję oddechową i zaburzenia pamięci. Nie odwraca działania barbituranów, środków znieczulenia ogólnego, opioidów i etanolu.

Farmakokinetyka
W 50% wiąże się z białkami osocza. Metabolizm zachodzi głównie w wątrobie do nieaktywnej pochodnej karboksylowej. t_1/2 w fazie dystrybucji wynosi 4–11 min, t_1/2 w fazie eliminacji – 40–80 min, w niewydolności wątroby może ulec znacznemu wydłużeniu. Wydalanie następuje drogami pozanerkowymi. Lek przenika przez łożysko i do pokarmu kobiecego.

Wskazania do stosowania - Flumazenil

Znoszenie działania pochodnych benzodiazepiny
Całkowite lub częściowe znoszenie działania pochodnych benzodiazepiny: wyprowadzanie ze znieczulenia ogólnego wywoływanego i/lub podtrzymywanego pochodnymi benzodiazepiny u hospitalizowanych pacjentów, znoszenie sedatywnego działania pochodnych benzodiazepiny stosowanych w krótkotrwałych zabiegach diagnostycznych i terapeutycznych u pacjentów ambulatoryjnych lub hospitalizowanych.
Wybiórcze znoszenie ośrodkowego działania pochodnych benzodiazepiny w celu przywrócenia czynności oddechowej.

Przedawkowania i zatrucia pochodnymi benzodiazepiny
Diagnostyka i leczenie przedawkowań i zatruć wywołanych wyłącznie lub głównie przez pochodne benzodiazepiny.

Przeciwwskazania stosowania - Flumazenil

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu lub pochodne benzodiazepiny.

Stany zagrażające życiu
Nie podawać pacjentom leczonym pochodnymi benzodiazepiny z powodu stanów zagrażających życiu, np. stanu padaczkowego lub zwiększonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego.

Środki zwiotczające mięśnie
Nie należy podawać flumazenilu, jeśli pacjent pozostaje pod wpływem środków zwiotczających mięśnie.

Padaczka
Nie zaleca się stosowania u chorych na padaczkę leczonych długotrwale pochodnymi benzodiazepiny ze względu na ryzyko wystąpienia drgawek.

Uzależnienia
Nie zaleca się stosowania w leczeniu uzależnienia od pochodnych benzodiazepiny ani w leczeniu utrzymujących się objawów zespołu odstawienia pochodnych benzodiazepiny. Z powodu zwiększonego ryzyka uzależnienia i tolerancji pochodnych benzodiazepiny u osób uzależnionych od innych leków lub alkoholu zachować ostrożność, stosując flumazenil.

Zatrucie
W przypadku zatrucia mieszanego pochodnymi benzodiazepiny i trójpierścieniowymi lub czteropierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi toksyczne działanie leków przeciwdepresyjnych może być maskowane przez pochodne benzodiazepiny; w razie ciężkiego zatrucia i objawów ze strony układu autonomicznego (objawy antycholinergiczne), układu nerwowego (zaburzenia ruchowe) lub sercowo-naczyniowego nie należy stosować flumazenilu w celu zniesienia działania pochodnych benzodiazepiny.

Wzrost ciśnienia śródczaszkowego
U osób z poważnym urazem mózgu i/lub nieustabilizowanym ciśnieniem śródczaszkowym leczonych flumazenilem zachować ostrożność ze względu na możliwość wzrostu ciśnienia śródczaszkowego.

Uraz głowy
Ostrożnie u osób otrzymujących pochodne benzodiazepiny, które doznały urazu głowy – ryzyko drgawek lub zaburzeń przepływu mózgowego.

Utrzymanie pewnego stopnia sedacji
Niekiedy zaleca się utrzymywanie pewnego poziomu sedacji w okresie pooperacyjnym, a nie całkowite wybudzanie, m.in. po dużych zabiegach operacyjnych (odczuwanie bólu) lub u osób z wysokim poziomem niepokoju, szczególnie z chorobą niedokrwienną serca.

Interakcje - Flumazenil

Leki działające na receptor benzodiazepinowy
Flumazenil znosi działanie innych niż pochodne benzodiazepiny leków działających na receptor benzodiazepinowy (m.in. zopiklon, triazolopirydazyna).

Zatrucie trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi
Podanie flumazenilu chorym zatrutym trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi grozi wystąpieniem drgawek i zagrażających życiu zaburzeń rytmu serca.

Inne leki dzaiałające hamująco na OUN
Nie obserwowano interakcji z innymi lekami działającymi hamująco na OUN.

Pochodne benzodiazepiny
Lek nie zmienia farmakokinetyki pochodnych benzodiazepiny, a pochodne benzodiazepiny nie wpływają na farmakokinetykę flumazenilu.

Działania niepożądane - Flumazenil

Bardzo często: nudności (podczas znieczulenia).

Często: reakcje alergiczne, niepokój, chwiejność emocjonalna, bezsenność, senność, zawroty i bóle głowy, wzburzenie, drżenie, suchość w ustach, hiperwentylacja, zaburzenia mowy, parestezja, diplopia, zez, wzmożone łzawienie, palpitacje, rumieniec, niedociśnienie, niedociśnienie ortostatyczne, przejściowe podwyższenie ciśnienia tętniczego podczas wybudzania, wymioty, czkawka, pocenie się, uczucie zmęczenia, ból w miejscu podania.

Niezbyt często: drgawki, zaburzenia słyszenia, tachykardia, bradykardia, ekstrasystolie, duszność, kaszel, niedrożność nosa, ból w klatce piersiowej, dreszcze.

Jeżeli pacjenci są wybudzani zbyt szybko, może wystąpić nadmierne pobudzenie lub uczucie lęku. Podanie flumazenilu pacjentom stosującym pochodne benzodiazepiny przez dłuższy czas może wywołać objawy abstynencyjne o różnym nasileniu. Może również wystąpić napad paniki u osób, u których występowała ona już uprzednio.

Ciąża i laktacja - Flumazenil

Kategoria C. W ciąży stosować wyłącznie w razie zdecydowanej konieczności. W przypadkach nagłych stosowanie w okresie karmienia piersią nie jest przeciwwskazane; karmienie piersią należy przerwać na 24 h po podaniu flumazenilu.

Dawkowanie - Flumazenil

Flumazenil powinien podawać i.v. anestezjolog lub doświadczony lekarz.

Dorośli.
Anestezjologia. Początkowo 0,2 mg i.v. przez 15 s. Po minucie można podać dawkę 0,1 mg, można ją powtarzać co minutę do dawki całkowitej 1 mg. Zazwyczaj stosowana dawka wynosi 0,3–0,6 mg.

Intensywna terapia. Dawka wstępna 0,2 mg i.v., jeżeli w ciągu 60 s nie uzyskano zadowalającego powrotu stanu świadomości, można podać kolejne dawki flumazenilu, łącznie nie więcej niż 2 mg. Jeżeli senność nawraca, można podawać wlewy i.v. z prędkością 0,1–0,4 mg/h.

Dzieci 1.–17. rż.
Dane ograniczone, dawkowanie należy ustalać indywidualnie, wyłącznie w sytuacji, gdy korzyści ze stosowania leku przewyższają ryzyko.

Osoby w podeszłym wieku, uposledzenie czynności wątroby i/lub nerek
Nie ma konieczności modyfikacji dawkowania u osób w podeszłym wieku lub z upośledzoną czynnością nerek bądź wątroby.

Objawy odstawienne
Zbyt szybkie podanie flumazenilu pacjentom leczonym przez dłuższy czas dużymi dawkami pochodnych benzodiazepiny może wywołać objawy ich odstawienia.

Uwagi dla Flumazenil

Jeżeli po powtarzanych dawkach flumazenilu nie nastąpi znacząca poprawa stanu świadomości lub czynności oddechowej pacjenta, należy uznać, że przyczyną powstałych zaburzeń nie była pochodna benzodiazepiny. W razie wystąpienia drgawek albo objawów pobudzenia należy podać i.v. midazolam lub diazepam.

Do 24 h po podaniu flumazenilu nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać urządzeń mechanicznych.

Preparaty na rynku polskim zawierające flumazenil