Ampicylina

Ampicylina – jest antybiotykiem, półsyntetyczną penicyliną. Penicyliny zaliczane są do antybiotyków β-laktamowych. Mechanizm działania tych antybiotyków polega na blokowaniu jednego z ostatnich etapów biosyntezy ściany komórkowej bakterii, tzw. transpeptydacji, czyli procesu zasieciowania pierwotnej struktury liniowej, dzięki któremu ściana komórkowa bakterii uzyskuje strukturę trwałą. Dzieje się to dzięki podobieństwu budowy antybiotyku i naturalnych substancji wykorzystywanych do budowy ściany komórkowej przez bakterie. Zahamowanie enzymu transpeptydazy, biorącego udział w tym procesie, skutkuje zahamowaniem budowy ściany komórkowej i następnie rozpadem komórki bakteryjnej. Ze względu na taki mechanizm działania antybiotyki β-laktamowe wykazują najsilniejsze działanie w fazie największego rozwoju bakterii i ich najintensywniejszego wzrostu. Ampicylina charakteryzuje się szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego (działa na wiele różnych gatunków bakterii). Jest antybiotykiem bakteriobójczym, czyli powodującym zabicie komórki bakteryjnej.
Aby antybiotyk zadziałał skutecznie, musi osiągnąć w miejscu zakażenia stężenie niezbędne do zahamowania wzrostu lub zabicia drobnoustroju chorobotwórczego, a równocześnie stężenie to musi pozostawać bezpieczne dla ludzkich komórek. Jeśli oba te warunki zostają spełnione, mówimy, że dany mikroorganizm jest wrażliwy na antybiotyk, jeśli nie – mamy do czynienia z opornością na antybiotyk. Oporność na antybiotyk może być wrodzona lub nabyta w wyniku mutacji genetycznej bakterii i selekcji szczepów opornych czy poprzez przekazywanie genów oporności między komórkami bakteryjnymi (jest to tzw. transfer horyzontalny). Jednym z istotnych mechanizmów oporności bakterii na antybiotyki β-laktamowe jest rozkład i, co za tym idzie, unieczynnienie antybiotyku za pośrednictwem enzymów, zwanych β-laktamazami. Zjawisku temu można zapobiegać poprzez podawanie wraz z antybiotykiem substancji wykazujących zdolność hamowania tych enzymów. Substancje te nazywa się inhibitorami β-laktamaz. Zaliczają się do nich m.in. kwas klawulanowy i sulbaktam. Substancje te łączą się trwale ze strukturami enzymu rozkładającego antybiotyk i unieczynniają go, umożliwiając tym samym działanie antybiotyku. Ampicylina należy do penicylin wrażliwych na działanie β-laktamaz, dlatego w leczeniu zakażeń wykorzystywane są również preparaty zawierające ampicylinę i sulbaktam.
Działanie bakteriobójcze antybiotyków β-laktamowych zależy od czasu, w którym stężenie leku w miejscu zakażenia będzie utrzymywało się na odpowiednio wysokim poziomie.
Po zastosowaniu antybiotyków β-laktamowych u niektórych chorych mogą wystąpić reakcje alergiczne. Mogą one występować w postaci reakcji skórnych (takich jak wysypka, świąd, pokrzywka), rzadziej w postaci nasilonych zmian (np. obrzęków, pęcherzowego czy złuszczającego zapalenia skóry). Reakcje alergiczne mogą niekiedy obejmować cały organizm i prowadzić nawet do zagrażającego życiu wstrząsu anafilaktycznego. Poważne reakcje alergiczne występują częściej po podaniu dożylnym niż po podaniu doustnym. W przypadku wystąpienia reakcji alergicznych po przyjęciu antybiotyku należy szybko zwrócić się o poradę do lekarza, ponieważ może zachodzić konieczność zaprzestania stosowania tego antybiotyku i zamiany na inny oraz wdrożenia dodatkowego leczenia alergii. Alergia na jedną z penicylin wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia reakcji alergicznej na inny lek z grupy b-laktamów. Co ważne, reakcje nadwrażliwości mogą pojawić się już podczas pierwszego zastosowania antybiotyku jak i w przypadku kolejnych podań.
Innym działaniem niepożądanym mogącym wystąpić po zastosowaniu antybiotyków β-laktamowych są dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takie jak nudności, utrata łaknienia, wymioty, wzdęcie, luźne stolce, biegunka, bóle brzucha. Są one zwykle łagodne i często ustępują w tracie leczenia lub po jego zakończeniu. Korzystne może być przyjmowanie preparatów przywracających prawidłowy skład flory bakteryjnej jelit.
Ampicylina (jako pojedynczy lek lub w skojarzeniu z sulbaktamem) stosowana jest w leczeniu ostrych i przewlekłych zakażeń układu moczowego, rzeżączki, zakażeń dróg oddechowych, przewodu pokarmowego, skóry i tkanek miękkich, opon mózgowo-rdzeniowych, wsierdzia.
Po podaniu doustnym ampicylina dobrze i szybko wchłania się z przewodu pokarmowego. Biologiczny okres półtrwania wynosi ok. 1–1,5 h; w niewydolności nerek wydłuża się do 10–20 h. Ampicylina wydalana jest głównie przez nerki w postaci niezmienionej oraz z żółcią.
Więcej szczegółowych informacji znajduje się w opisach preparatów.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające ampicylina

Ampicillin TZF (proszek do sporządzania roztworu do wstrzykiwań)

Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta