Glipizide BP - tabletki

Substancją czynną preparatu jest glipizyd, doustny lek przeciwcukrzycowy z grupy pochodnych sulfonylomocznika. Leki te stosuje się w celu zmniejszenia stężenia glukozy we krwi w przebiegu cukrzycy typu 2 (dawniej stosowano termin „cukrzyca insulinoniezależna”). Glipizyd zwiększa uwalnianie insuliny przez komórki beta trzustki. Mechanizm działania polega na wiązaniu glipizydu z białkiem błonowym komórek beta, co skutkuje zamknięciem kanału potasowego i depolaryzacją błony komórkowej. Depolaryzacja powoduje otwarcie kanałów wapniowych i napływ jonów wapnia do wnętrza komórki. Zwiększone stężenie wewnątrzkomórkowego wapnia staje się sygnałem do uwalniania insuliny. Glipizyd wykazuje także działanie obwodowe, zwiększa wrażliwość tkanek na działanie insuliny.

Po podaniu doustnym glipizyd dobrze się wchłania z przewodu pokarmowego. Stężenie leku w osoczu osiąga maksimum po 1–3 godzinach po podaniu. Glipizyd metabolizowany jest głównie w wątrobie i wydalany przede wszystkim z moczem, w postaci metabolitów. Metabolity glipizydu nie wykazują działania hipoglikemizującego.

Preparat jest wskazany w leczeniu cukrzycy typu 2, gdy za pomocą diety i ćwiczeń fizycznych nie można uzyskać prawidłowego stężenia glukozy we krwi.

Niestety, nawet jeżeli istnieją wskazania do stosowania preparatu, nie zawsze można go stosować. Nie możesz stosować preparatu, jeżeli jesteś uczulony (wykazujesz nadwrażliwość) na którykolwiek składnik preparatu, na inne pochodne sulfonylomocznika lub na sulfonamidy.

Nie można także stosować preparatu w przypadku:

• cukrzycy typu 1

• śpiączki cukrzycowej

• kwasicy ketonowej związanej z cukrzycą.

Stosowanie preparatu jest przeciwwskazane w ciąży i w okresie karmienia piersią.

Niektóre choroby i inne okoliczności mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania lub wskazanie do zmiany dawkowania preparatu. W pewnych sytuacjach może okazać się konieczne przeprowadzanie określonych badań kontrolnych.

Stosowanie preparatu, a także innych pochodnych sulfonylomocznika, u osób z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej wymaga zachowania ostrożności. U tych osób istnieje ryzyko hemolizy krwinek (nieodwracalnego uszkodzenia krwinek) i wystąpienia niedokrwistości hemolitycznej. Lekarz rozważy stosowanie innych leków, nie będących pochodnymi sulfonylomocznika.

Preparat, podobnie jak inne leki z grupy pochodnych sulfonylomocznika, może powodować wystąpienie hipoglikemii, która może mieć ciężki przebieg, prowadzić do śpiączki i wymagać leczenia szpitalnego. Objawy hipoglikemii mogą obejmować: ból głowy, napady głodu (tzw. wilczy głód), nudności, wymioty, znużenie, senność, zaburzenia snu, niepokój ruchowy, agresywność, zaburzenia koncentracji, osłabienie czujności, wydłużenie czasu reakcji, depresję, dezorientację, zaburzenia mowy, zaburzenia widzenia, drżenia rąk, niedowłady, zaburzenia czucia, zawroty głowy, bezradność, utratę samokontroli, majaczenie, drgawki, utratę przytomności, śpiączkę, płytki oddech, zmniejszenie częstotliwości rytmu serca, a także objawy związane z pobudzeniem współczulnego układu nerwowego, takie jak pocenie się, niepokój, wilgotna skóra, zwiększenie częstotliwości rytmu serca, nadciśnienie tętnicze, kołatanie serca, dławica piersiowa i zaburzenia rytmu serca. W przypadku ciężkiej lub długotrwałej hipoglikemii niezbędna jest hospitalizacja chorego i dożylne podawanie glukozy a stan chorego powinien być monitorowany przez co najmniej 24–48 godzin.

Objawy ciężkiego napadu hipoglikemii mogą przypominać udar. Szybka poprawa następuje zwykle po podaniu węglowodanów (cukru). Sztuczne środki słodzące nie są skuteczne. Ustąpienie objawów hipoglikemii może być krótkotrwałe i może wystąpić nawrót hipoglikemii. Członkowie rodziny chorego powinni zwrócić uwagę na objawy, mogące świadczyć o wystąpieniu hipoglikemii, takie jak: osłabienie, zaburzenia koncentracji, zaburzenia mowy, agresywność, przygnębienie, śmiech bez przyczyny, splątanie, drgawki, bladość, utrata przytomności.

W celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia hipoglikemii należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarskich, w tym dotyczących dawkowania, systematycznie i o właściwych porach spożywać posiłki zawierające odpowiednią ilość węglowodanów. Wystąpieniu hipoglikemii sprzyja opóźnianie pory posiłków, spożywanie zbyt małej ilości pokarmu i niezbilansowanej ilości węglowodanów.

Bezpieczeństwo stosowania i skuteczność działania preparatu może ulec zmianie u chorych z zaburzeniami czynności nerek lub zaburzeniami czynności wątroby (możliwe zwiększenie stężenia glipizydu we krwi). W tej grupie chorych zwiększa się ryzyko wystąpienia hipoglikemii, hipoglikemia może się przedłużać a reakcje hipoglikemiczne mogą być znacznie nasilone (śpiączka, drgawki, objawy neurologiczne); konieczna może być hospitalizacji chorego.

Hipoglikemia częściej pojawia się podczas stosowania diet niskokalorycznych, w następstwie długotrwałego lub znacznego wysiłku fizycznego, gdy spożywany jest alkohol oraz jeżeli równolegle stosowane są inne leki przeciwcukrzycowe.

Najbardziej narażone na wystąpienie hipoglikemii są osoby w podeszłym wieku, wyniszczone lub niedożywione, z niedoczynnością kory nadnerczy lub przysadki mózgowej. Chorzy z tej grupy są szczególnie wrażliwi na działanie leków zmniejszających stężenie glukozy we krwi. U chorych w podeszłym wieku oraz u osób przyjmujących leki z grupy beta-blokerów (lub inne sympatykolityki) hipoglikemia może być trudna do rozpoznania.

W przypadku wystąpienia sytuacji, które mogą zaburzać kontrolę stężenia glukozy we krwi, takich jak np. wypadki, urazy, zabiegi chirurgiczne, gorączka i zakażenia, może być wskazana czasowa zmiana preparatu na insulinę; należy skonsultować się z lekarzem.

U niektórych chorych, po pewnym czasie stosowania preparatu, może wystąpić zjawisko tolerancji (wtórnej nieskuteczności leku), polegające na zmniejszeniu odpowiedzi na dotychczas stosowaną dawkę. Może to prowadzić do zwiększenia stężenia glukozy we krwi, pomimo stosowania zaleconych dawek.

W okresie leczenia lekarz zaleci regularną kontrolę stężenia glukozy we krwi i w moczu, a także kontrolę stężenia hemoglobiny glikowanej. W razie konieczności lekarz dostosuje dawkowanie.

Należy regularnie wykonywać badania zalecone przez lekarza prowadzącego.

Należy pamiętać, że właściwa dieta oraz regularny wysiłek fizyczny wpływają istotnie na kontrolę stężenia glukozy we krwi i skuteczność leczenia.

Czy ten preparat ma wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów?

Nie badano wpływu glipizydu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń/maszyn.

Należy wziąć pod uwagę, że preparat może powodować wystąpienie hipoglikemii. W przypadku wystąpienia hipoglikemii sprawność psychofizyczna, w tym szybkość reakcji może być zaburzona. Może to stanowić zagrożenie podczas prowadzenia pojazdów lub obsługiwania urządzeń/maszyn. Należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń/maszyn, a także unikać sytuacji mogących prowadzić do wystąpienia hipoglikemii.

Preparat ma postać tabletek do stosowania doustnego. Nie przekraczaj zaleconych dawek, ponieważ nie zwiększy to skuteczności działania leku, a może zaszkodzić Twojemu zdrowiu i życiu. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stosowania preparatu, skonsultuj się z lekarzem.

Dorośli:

Lekarz dostosuje dawkowanie indywidualnie, w zależności od wyników oznaczeń stężenia glukozy we krwi i w moczu. Początkowo zwykle 5 mg 1 raz na dobę. U chorych z łagodną cukrzycą, osób w podeszłym wieku lub chorych szczególnie zagrożonych hipoglikemią początkowo 2,5 mg (0,5 tabletki) 1 raz na dobę. Jeżeli nie uzyska się odpowiedniej kontroli glikemii, lekarz zaleci zwiększanie dawki o 2,5–5 mg co kilka dni, aż do dawki zapewniającej skuteczną kontrolę stężenia glukozy we krwi. Jeżeli dawka dobowa jest większa niż 15 mg, należy ją przyjmować w 2 dawkach podzielonych. Dawka maksymalna wynosi 20 mg na dobę.

Preparat może być stosowany w skojarzeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi. Leczenie skojarzone może być rozpoczynane wyłącznie pod ścisłym nadzorem lekarza.

Lekarz może także zalecić preparat w celu zastąpienia innych dotychczas stosowanych doustnych leków przeciwcukrzycowych lub insuliny. W takim przypadku, aby uniknąć wystąpienia hipoglikemii skutkiem wzajemnego nasilenia działania leków, należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza. Należy zachować szczególną ostrożność, ściśle monitorować objawy kliniczne i stężenie glukozy we krwi. Wszelkie nieprawidłowe wyniki badań należy natychmiast konsultować z lekarzem. Niekiedy zmiana sposobu leczenia może odbywać się tylko w warunkach szpitalnych.

Szczególne grupy chorych:

Jeżeli preparat stosowany jest u osób ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia hipoglikemii, tj. osób w podeszłym wieku, wyniszczonych, niedożywionych, nieregularnie przyjmujących posiłki, z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby konieczne jest dostosowanie dawkowania; dawka początkowa i podtrzymująca powinny być zmniejszone, a chory powinien pozostawać pod szczególną obserwacją i monitorować glikemię.

Dzieci:

Nie ustalono bezpieczeństwa ani skuteczności stosowania preparatu w tej grupie wiekowej. Nie zaleca się stosowania preparatu u dzieci.

Sposób przyjmowania:

Preparat stosowany 1 raz na dobę należy przyjmować 30 minut przed śniadaniem lub posiłkiem spożywanym w ciągu dnia. Preparat stosowany w dawkach podzielonych należy przyjmować przed posiłkami (zwykle 2 razy na dobę).

W okresie ciąży nie stosuj żadnego leku bez konsultacji z lekarzem!

Bardzo ważne jest, aby przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku w okresie ciąży lub w okresie karmienia piersią skonsultować się z lekarzem i wyjaśnić ponad wszelką wątpliwość potencjalne zagrożenia i korzyści związane ze stosowaniem danego leku. Jeżeli jesteś w ciąży lub planujesz ciążę, poinformuj o tym lekarza przepisującego receptę na ten lek.

Stosowanie preparatu w okresie ciąży jest przeciwwskazane. Jeżeli w okresie stosowania preparatu kobieta zajdzie w ciążę lub planuje ciążę, powinna jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, ponieważ zalecana jest jak najszybsza zmiana sposobu leczenia na leczenie insuliną.

Stosowanie preparatu w okresie karmienia piersią jest przeciwwskazane.

Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również o tych, które są wydawane bez recepty.

W okresie stosowania preparatu przyjmowanie jakichkolwiek innych leków może mieć miejsce tylko za zgodą lekarza lub na jego zalecenie.

Stosowanie preparatu równolegle z mikonazolem jest niewskazane ze względu na ryzyko wystąpienia hipoglikemii i śpiączki hipoglikemicznej.

W okresie leczenia należy unikać spożywania alkoholu oraz preparatów zawierających alkohol. Alkohol nasila działanie hipoglikemizujące preparatu, co może prowadzić do wystąpienia śpiączki hipoglikemicznej.

Należy zachować ostrożność, ponieważ równoległe stosowanie niżej wymienionych leków nasila hipoglikemizujące działanie preparatu i może prowadzić do wystąpienia hipoglikemii:

• insulina lub inne leki przeciwcukrzycowe

• flukonazol

• worykonazol; w okresie stosowania worykonazolu równolegle z glipizydem zaleca się monitorowanie stężenia glukozy we krwi

• fenylbutazon i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)

• salicylany, w tym kwas acetylosalicylowy (potocznie nazywany „aspiryną”) w dużych dawkach

• beta-blokery; maskują niektóre objawy hipoglikemii, np. kołatanie serca i tachykardię i utrudniają jej rozpoznanie; mogą zwiększać częstość występowania hipoglikemii

• inhibitory konwertazy angiotensyny (inhibitory ACE), np. kaptopryl, enalapryl; w okresie ich stosowania konieczne jest, dostosowanie dawki glipizydu

• leki blokujące receptory histaminowe H2, np. cymetydyna

• inhibitory MAO, chinolony i leki silnie wiążące się z białkami osocza, takie jak: sulfonamidy, chloramfenikol, probenecyd, pochodne kumaryny (warfaryna); w okresie stosowania tych leków i po ich odstawieniu konieczna jest ścisła obserwacja chorego, ze względu na ryzyko hipoglikemii lub utraty kontroli stężenia glukozy we krwi.

Równoległe stosowanie niżej wymienionych leków zmniejsza hipoglikemizujące działanie preparatu i może prowadzić do wystąpienia hiperglikemii:

• pochodne fenotiazyny, np. chlorpromazyna; konieczne monitorowanie stężenia glukozy we krwi i dostosowanie dawki leku hipoglikemizującego zarówno w trakcie jak i po zakończeniu stosowania chlorpromazyny

• kortykosteroidy

• leki sympatykomimetyczne, takie jak np. rytodryna, salbutamol, terbutalina

• niektóre leki moczopędne, w tym leki tiazydowe, takie jak np. furosemid

• leki stosowane w leczeniu chorób tarczycy

• estrogeny, progestageny, doustne środki antykoncepcyjne

• fenytoina

• kwas nikotynowy

• leki blokujące kanały wapniowe

• izoniazyd.

Po rozpoczęciu stosowania wyżej wymienionych leków, a także po zakończeniu ich stosowania, chory przyjmujący glipizyd powinien pozostawać pod staranną obserwacją lekarską, ponieważ mogą wystąpić zaburzenia kontroli stężenia glukozy we krwi, hipo- lub hiperglikemia i konieczność dostosowania dawkowania leków przeciwcukrzycowych.

Kolesewelam zmniejsza wchłanianie glipizydu z przewodu pokarmowego. Glipizyd należy przyjmować co najmniej 4 godziny przed przyjęciem kolesewelamu.

Jak każdy lek, również Glipizide BP może powodować działania niepożądane, chociaż nie wystąpią one u wszystkich chorych stosujących ten preparat. Pamiętaj, że oczekiwane korzyści ze stosowania leku są z reguły większe, niż szkody wynikające z pojawienia się działań niepożądanych.

Podobnie jak w przypadku innych pochodnych sulfonylomocznika, stosowanie preparatu często może być związane z wystąpieniem hipoglikemii (niekiedy długotrwałej lub o ciężkim przebiegu, trudnej do wyrównania, wymagającej hospitalizacji). Mogą wystąpić objawy związane z hipoglikemią, w tym: bóle głowy, zawroty głowy, pocenie się, drżenia, stany splątania, senność, zaburzenia widzenia: widzenie nieostre, niedowidzenie, widzenie podwójne oraz inne typowe objawy hipoglikemii (zobacz akapit: Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując preparat?).

Często: nudności, biegunka, dyskomfort w nadbrzuszu, ból brzucha. Niezbyt często: wymioty, żółtaczka cholestatyczna (w przypadku jej wystąpienia zwykle konieczne jest zaprzestanie stosowania preparatu), wyprysk. Ponadto możliwe (nie określono częstości występowania): zaburzenia hematologiczne: małopłytkowość, leukopenia, niedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość aplastyczna, agranulocytoza, pancytopenia; zmniejszenie stężenia sodu we krwi, zaburzenia ostrości widzenia, widzenie niewyraźne, zapalenie wątroby, zaburzenia czynności wątroby, zaparcia, złe samopoczucie, porfiria, zwiększona aktywność dehydrogenazy mleczanowej, zwiększone stężenie mocznika i kreatyniny we krwi, skórne reakcje alergiczne (alergiczne zapalenie skóry, wysypka, wysypka grudkowo-plamista, pokrzywka, świąd, nadwrażliwość na światło). Podczas stosowania innych leków z grupy pochodnych sulfonylomocznika obserwowano występowanie zespołu objawów podobnych do reakcji disulfiramowej.