Cisapryd (opis profesjonalny)

Działanie - Cisapryd

Mechanizm działania
Cisapryd jest agonistą receptora serotoninowego 5-HT4. Zwiększa wydzielanie acetylocholiny w zakończeniach nerwowych śródściennych splotów nerwowych przewodu pokarmowego. Działania cisaprydu w zależności od narządu docelowego obejmują: w przełyku – pobudzenie perystaltyki, zmniejszenie zalegania pokarmu, zwiększenie napięcia dolnego zwieracza przełyku, zapobieganie refluksowi żołądkowo-przełykowemu; w żołądku – zwiększenie napięcia błony mięśniowej, poprawę koordynacji odźwiernikowo-dwunastniczej, zmniejszenie zalegania, zapobieganie zarzucaniu treści dwunastniczej do żołądka; zwiększa kurczliwość żołądka i dwunastnicy i przyspiesza ich opróżnianie; w jelicie cienkim i grubym – pobudzenie perystaltyki, przyspieszenie pasażu zawartości. Cisapryd nie pobudza receptorów muskarynowych i nikotynowych, nie hamuje też aktywności acetylocholinoesterazy, w dawkach terapeutycznych nie blokuje receptorów dopaminergicznych, nie zwiększa wydzielania kwasu solnego w żołądku, ze względu na małe powinowactwo do receptorów dopaminergicznych rzadko zwiększa stężenie prolaktyny w osoczu.

Farmakokinetyka
Początek działania po podaniu p.o. występuje po ok. 30–60 min od przyjęcia leku. Po podaniu p.o. wchłania się szybko i niemal całkowicie, ulega w znacznym stopniu metabolizmowi jelitowemu oraz efektowi pierwszego przejścia w wątrobie, dlatego dostępność biologiczna wynosi 40–50% (większa dostępność biologiczna występuje, jeśli lek przyjmowany jest 15 min przed posiłkiem); w 97% wiąże się z białkami osocza (głównie z albuminą); tmax wynosi 1–2 h. t1/2 wynosi ok. 10 h. Jest metabolizowany z udziałem z udziałem CYP3A4, głównie w procesie utleniającej N-dealkilacji oraz aromatycznej hydroksylacji. Lek wydalany jest w postaci nieaktywnych metabolitów w 50% z moczem i 50% z kałem. Niewydolność nerek nie wpływa na farmakokinetykę cisaprydu. U osób z niewydolnością wątroby t1/2 może ulec wydłużeniu.

Wskazania do stosowania - Cisapryd

Opóźnienie opróżniania żołądka
Dorośli. Leczenie ostrego i ciężkiego zaostrzenia objawowego przewlekłego idiopatycznego lub związanego z neuropatią cukrzycową opóźnienia opróżniania żołądka, gdy inne metody leczenia są nieskuteczne.

Przeciwwskazania stosowania - Cisapryd

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, równoległe stosowanie p.o. lub pozajelitowo leków będących silnymi inhibitorami cytochromu CYP3A4 (m.in. azolowe leki przeciwgrzybicze, antybiotyki makrolidowe, inhibitory proteazy HIV, nefazodon), równoległe stosowanie leków mogących powodować częstoskurcz komorowy typu torsade de pointes i/lub wydłużających odstęp QT, hipokaliemia, hipomagnezemia, klinicznie istotna bradykardia oraz inne klinicznie istotne zaburzenia rytmu, niewyrównana niewydolność krążenia, u pacjentów ze stwierdzonym wrodzonym wydłużeniem odstępu QT lub u pacjentów z wrodzonym wydłużeniem odstępu QT w wywiadzie rodzinnym, nietolerancja fruktozy, zespół złego wchłaniania glukozy i galaktozy lub niedobór sacharazy–izomaltazy, stany, w których pobudzenie motoryki przewodu pokarmowego może być niebezpieczne (np. organiczna niedrożność przewodu pokarmowego).

Sok grejpfrutowy
Nie należy spożywać soku grejpfrutowego podczas leczenia cisaprydem.

Zaburzenia rytmu serca
Przed rozpoczęciem leczenia należy rozważyć i ocenić potencjalne ryzyko powstania ciężkich lub zagrażających życiu zaburzeń rytmu serca. U pacjentów z czynnikami predysponującymi do wystąpienia zaburzeń rytmu serca (choroba serca w wywiadzie [komorowe zaburzenia rytmu, blok przedsionkowo-komorowy II lub III stopnia, zaburzenia czynności węzła zatokowego, choroba niedokrwienna serca, niewydolność krążenia], przypadki nagłej śmierci w wywiadzie rodzinnym, niewydolność nerek, ciężka choroba płuc, niewydolność oddechowa, czynniki predysponujące do zaburzeń równowagi elektrolitowej [zwłaszcza pacjenci przyjmujący leki moczopędne powodujące hipokaliemię oraz pacjenci leczeni z nagłych powodów insuliną], pacjenci z wymiotami i/lub pacjenci z przewlekłą biegunką) albo z ich podejrzeniem należy rozważyć potencjalne korzyści do ryzyka zastosowania cisaprydu.
Przed rozpoczęciem leczenia i w jego trakcie należy wykonywać EKG i ocenę stężenia elektrolitów.
Nie stosować u osób z odstępem QT dłuższym niż 450 ms ani u osób z niewyrównanymi zaburzeniami równowagi elektrolitowej.

Doustne leki przeciwzakrzepowe
Należy zachować ostrożność podczas stosowania leku u osób otrzymujących doustne leki przeciwzakrzepowe.

Dodatkowe składniki preparatu
Nie stosować u osób dziedziczną nietolerancją galaktozy, pierwotnym niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Zmiany leczenia
Należy pouczyć pacjenta, aby ze względu na możliwe interakcje informował lekarza lub farmaceutę o jakichkolwiek zmianach leczenia.

Interakcje - Cisapryd

Cisapryd jest metabolizowany przez układ enzymatyczny cytochromu P-450 (CYP3A4).

Silne inhibitory izoenzymu CYP3A4
Równoległe stosowanie p.o. lub pozajelitowo leków będących silnymi inhibitorami cytochromu CYP3A4 może prowadzić do zwiększenia stężenia cisaprydu we krwi, zwiększając w następstwie ryzyko wydłużenia odstępu QT oraz wystąpienia ciężkich zaburzeń rytmu serca. Z tego względu przeciwwskazane jest równolegle stosowanie cisaprydu z następującymi lekami: azolowe leki przeciwgrzybicze (np. ketokonazol, itrakonazol, mikonazol, flukonazol), antybiotyki makrolidowe (szczególnie azytromycyna, erytromycyna, klarytromycyna, troleandomycyna), inhibitory proteaz HIV (rytonawir i indynawir są silnymi inhibitorami CYP3A4, sakwinawir jest słabym inhibitorem tego izoenzymu),nefazodon, leki wydłużające odstęp QT i/lub wywołujące powstawanie częstoskurczu komorowego typu torsade de pointes: leki przeciwarytmiczne klasy IA (chinidyna, hydrochinidyna, disopiramid, prokainamid) i klasy III (amiodaron, sotalol), beperydyl, halofantryna, chinolony (szczególnie sparfloksacyna, grepafloksacyna, gatyfloksacyna, moksyfloksacyna), trój- i czteropierścieniowe leki przeciwdepresyjne (amitryptylina, maprotylina), winkamina, neuroleptyki (takie jak pochodne fenotiazyny, pimozyd, sertindol, haloperydol, droperydol, sultopryd), zyprazydon, difemanil, niektóre leki przeciwhistaminowe (astemizol i terfenadyna).

Sok grejpfrutowy
Podczas leczenia cisaprydem nie zaleca się spożywania dużych ilości soku grejpfrutowego z powodu możliwego zwiększenia dostępności biologicznej leku.

Leki przeciwzakrzepowe
Równoległe stosowanie leków przeciwzakrzepowych (np. acenokumarolu) może prowadzić do nasilenia ich działania i ryzyka wystąpienia krwotoku; zaleca się częstsze kontrolowanie wskaźnika protrombinowego i INR; należy pamiętać o dostosowaniu dawki doustnego leku przeciwzakrzepowego podczas leczenia cisaprydem i do 8 dni po zakończeniu leczenia.

Diazepam
Poprzez zwiększenie szybkości wchłaniania cisapryd może nasilać sedatywne działanie diazepamu.

Cymetydyna
Cymetydyna powoduje nieznaczne zwiększenie dostępności biologicznej cisaprydu, co nie ma znaczenia klinicznego.

Alkohol
Cisapryd może nasilić sedatywne działanie alkoholu.

Digoksyna i propranolol
Nie wpływa w istotny sposób na właściwości farmakokinetyczne digoksyny i propranololu.

Działania niepożądane - Cisapryd

Często: przemijające kurcze brzucha, biegunka.

Niezbyt często: wysypka, pokrzywka, świąd, łagodne i przemijające bóle głowy lub zawroty głowy, zależne od dawki częste oddawanie moczu.

Rzadko: przemijająca ginekomastia, mlekotok, niekiedy z towarzyszącą hiperprolaktynemią.

W pojedynczych przypadkach: drgawki i objawy pozapiramidowe. Mogą także wystąpić przemijające zaburzenia czynności wątroby z cholestazą lub bez niej oraz skurcz oskrzeli. Odnotowano przypadki wydłużenia odstępu QT i/lub ciężkie, czasem prowadzące do śmierci komorowe zaburzenia rytmu, jak częstoskurcz komorowy typu torsade de pointes, częstoskurcz komorowy oraz migotanie komór. W większości przypadków działania te wystąpiły u pacjentów, którzy przyjmowali jednocześnie inne leki, w tym inhibitory CYP3A4 i/lub mieli chorobę serca w wywiadzie albo czynniki ryzyka rozwoju zaburzeń rytmu serca.

Przedawkowanie
W przypadku przedawkowania kurcze brzucha, częste oddawanie stolca, wydłużenie odstępu QT oraz komorowe zaburzenia rytmu, w tym częstoskurcz komorowy typu torsade de pointes; zaleca się hospitalizację, podanie węgla aktywowanego, obserwację kliniczną pacjenta oraz monitorowanie zapisu EKG; należy rozpoznać i odpowiednio leczyć czynniki predysponujące do wydłużenia odstępu QT.

Ciąża i laktacja - Cisapryd

Kategoria C. Stosując lek w ciąży, szczególnie w I trymestrze, należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka.

Stężenie cisaprydu w pokarmie kobiecym jest ok. 20-krotnie mniejsze niż w osoczu; brak danych potwierdzających bezpieczeństwo stosowania cisaprydu w okresie karmienia piersią. Nie zaleca się stosowania w okresie karmienia piersią.

Dawkowanie - Cisapryd

P.o. 15 min przed posiłkami i przed snem. Obecnie producent zaleca, aby leczenie było rozpoczęte w warunkach szpitalnych oraz ściśle monitorowane przez lekarza specjalistę doświadczonego w leczeniu opóźnienia opróżniania żołądka.
Dorośli. Zwykle 10 mg 3–4 ×/d; maks. dawka dobowa wynosi 40 mg. U osób z niewydolnością nerek lub wątroby należy stosować połowę podawanej zwykle dawki dobowej.

Uwagi dla Cisapryd

Cisapryd nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Substancje o działaniu hamującym OUN
Lek może jednak przyspieszać wchłanianie substancji, działających hamująco na OUN, np. barbituranów lub alkoholu.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające cisapryd

Gasprid (tabletki)
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta