Kanagliflozyna (opis profesjonalny)

Działanie - Kanagliflozyna

Mechanizm działania
Doustny inhibitor kotransportera 2 glukozy zależnego od jonów sodowych (SGLT2). SGLT2 ulegający selektywnej ekspresji w kanalikach nerkowych jest w głównej mierze odpowiedzialny za zachodzące w nerkach wchłanianie zwrotne glukozy do krwi. Kanagliflozyna hamując aktywność SGLT2, zmniejsza zwrotne wchłanianie glukozy w nerkach oraz zmniejsza próg nerkowy dla glukozy. W konsekwencji dochodzi do wydalania glukozy z moczem i zmniejszenia jej stężenia we krwi w mechanizmie niezależnym od insuliny. Stwierdzono poprawę wskaźnika HOMA ß-cell oraz poprawę odpowiedzi wydzielniczej komórek β po obciążeniu mieszanym pokarmem. Hamowanie kotransportu glukozy i sodu wiąże się z wydatkiem energetycznym i zmniejszeniem masy ciała oraz z diurezą osmotyczną. Zwiększanie diurezy wiąże się z zmniejszeniem skurczowego ciśnienia tętniczego. Podanie kanagliflozyny w dawce 300 mg po posiłku skutkuje większym zmniejszeniem hiperglikemii poposiłkowej niż po zastosowaniu dawki 100 mg. Takie działanie może częściowo wynikać z hamowania jelitowego enzymu SGLT1, gdyż kanagliflozyna jest słabym inhibitorem tego enzymu. Hamowanie SGLT1 po podaniu większej dawki (300 mg) wynika z przejściowego dużego stężenia kanagliflozyny w świetle jelita przed jej wchłonięciem. Po doustnym podaniu leku zarówno zmniejszenie progu nerkowego dla glukozy, jak i zwiększenie jej wydalania z moczem jest zależne od dawki.

Farmakokinetyka
Po podaniu p.o. szybko się wchłania, a dostępność biologiczna wynosi ok. 65%; tmax wynosi 1–2 h. Jednoczesne podanie wysokotłuszczowego posiłku nie wpływa na farmakokinetykę leku. Wartości cmax i AUC zwiększają się proporcjonalnie do dawki (w zakresie 50–300 mg). Stan stacjonarny osiągany jest po 4–5 dniach. Lek wiąże się w 99% z białkami osocza, głównie albuminami. Stopień wiązania z białkami nie jest istotnie zmieniony u chorych z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby. Głównym metabolicznym szklakiem eliminacji leku jest O-glukuronidacja przy udziale UGT1A9 i UGT2B4; powstają dwa nieaktywne glukuroniany. Kanagliflozyna ulega w ok. 7% utlenianiu przy udziale CYP3A4. In vitro, w stężeniach większych niż terapeutyczne, lek nie hamuje CYP1A2, 2A6, 2C19, 2D6, 2E1, 2B6, 2C8, 2C9 ani nie indukuje CYP1A2, 2C19, 2B6, 3A4. In vivo nie wpływa istotnie na CYP3A4. Lek ulega wydaleniu z kałem w postaci niezmienionej, hydroksylowanego metabolitu oraz O-glukuronianu odpowiednio w 41,5%, 7,0% i 3,2% podanej dawki, natomiast ok. 33% podanej dawki ulega wydaleniu z moczem, głównie jako O-glukurionian, natomiast <1% w postaci niezmienionej. cmax leku zwiększa się o 13%, 29% i 29% u osób odpowiednio z łagodnymi, umiarkowanymi i ciężkimi zaburzeniami czynności nerek, zwiększeniu ulega również AUC. U osób z krańcową niewydolnością nerek wartość AUC jest podobna do tej wartości u osób zdrowych. Hemodializa usuwa kanagliflozynę w nieznacznym stopniu. Łagodne lub umiarkowane zaburzenia czynności wątroby nie mają istotnego wpływu na AUC i cmax.

Wskazania do stosowania - Kanagliflozyna

Cukrzyca typu 2
Leczenie cukrzycy typu 2 w monoterapii u chorych, u których glikemia nie jest właściwie kontrolowana mimo stosowania diety i ćwiczeń fizycznych, oraz u których nie można zastosować metforminy z powodu nietolerancji lub przeciwwskazań.
Leczenie cukrzycy typu 2 w skojarzeniu z innymi lekami zmniejszającymi stężenie glukozy we krwi (w tym z insuliną), jeśli stosowanie tych leków w połączeniu z dietą i ćwiczeniami fizycznym nie zapewnia właściwej kontroli glikemii.

Przeciwwskazania stosowania - Kanagliflozyna

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, ciąża, okres karmienia piersią.

Dzieci i młodzież
Nie określono bezpieczeństwa ani skuteczności stosowania u dzieci i młodzieży.

Zaburzenia czynności nerek
Skuteczność kanagliflozyny zależy od czynności nerek i jest zmniejszona u pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek oraz prawdopodobnie nie występuje u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek. U osób z klirensem kreatyniny <60 ml/min, w szczególności stosujących dawkę 300 mg/d stwierdzono, iż działania niepożądane związane z nadmierną utratą płynów występują częściej; u tych pacjentów częściej zgłaszano przypadki zwiększonego stężenia kreatyniny i azotu mocznikowego we krwi oraz hiperkaliemii; z tego względu dawka leku musi być ograniczona do 100 mg/d u osób z klirensem kreatyniny <60 ml/min. Nie należy rozpoczynać leczenia u osób z klirensem kreatyniny <30 ml/min. Zaleca się monitorowanie czynności nerek podczas leczenia (co najmniej raz w roku) oraz przed jego rozpoczęciem, przed dołączeniem innych leków mogących osłabiać czynność nerek.

Ryzyko działań niepożądanych związanych ze zmniejszoną objętością wewnątrznaczyniową
Mechanizm działania kanagliflozyny, związany z nasileniem diurezy osmotycznej, może mieć wpływ na stan nawodnienia chorego. Działania niepożądane związane z utratą płynów (np. zawroty głowy związane ze zmianą pozycji ciała, niedociśnienie ortostatyczne, niedociśnienie) częściej stwierdza się podczas stosowania dawki 300 mg/d i w pierwszych 3 mies. leczenia. Zachować ostrożność u pacjentów, dla których obniżenie ciśnienia tętniczego mogłoby stanowić zagrożenie, np. u osób leczonych przeciwnadciśnieniowo z epizodami niedociśnienia w wywiadzie, z eGFR <60 ml/min/1,73 m2, w przypadku rozpoznanej choroby układu krążenia, u chorych stosujących leki moczopędne lub osób w podeszłym wieku (≥65 lat). Chorzy powinni zgłaszać objawy nadmiernej utraty płynów. Nie zaleca się stosowania u chorych przyjmujących diuretyki pętlowe lub z nadmierną utratą płynów, np. z powodu ostrej choroby, takiej jak choroba żołądka i jelit. Zaleca się ścisłe monitorowanie nawodnienia (m.in. badanie przedmiotowe i laboratoryjne, w tym oznaczanie hematokrytu oraz pomiar ciśnienia tętniczego) i stężenia elektrolitów. Należy rozważyć czasowe wstrzymanie podawania kanagliflozyny do czasu wyrównania nawodnienia.

Cukrzycowa kwasica ketonowa
Podczas leczenia rzadko może wystąpić cukrzycowa kwasica ketonowa (w tym przypadki zagrażające życiu i prowadzące do zgonu). Nie wiadomo, czy stosowanie większych dawek leku zwiększa ryzyko jej wystąpienia. Przed rozpoczęciem leczenia, należy ocenić możliwość występowania czynników predysponujących do rozwoju kwasicy ketonowej, np. niska rezerwa czynnościowa komórek beta trzustki (cukrzyca typu 2 z małym stężeniem peptydu C, utajona cukrzyca autoimmunologiczna dorosłych, zapalenie trzustki w wywiadzie), stany prowadzące do ograniczenia przyjmowania pokarmów lub do ciężkiego odwodnienia, stosowanie zmniejszonych dawek insuliny, zwiększone zapotrzebowanie na insulinę z powodu ostrej choroby, zabiegu chirurgicznego lub nadużywania alkoholu. W takich przypadkach należy zachować ostrożność podczas stosowania inhibitorów SGLT2. Należy natychmiast przerwać leczenie kanagliflozyną u pacjentów z podejrzeniem lub rozpoznaniem cukrzycowej kwasicy ketonowej. Ryzyko jej wystąpienia należy uwzględnić w przypadku wystąpienia niespecyficznych objawów, takich jak: nudności, wymioty, jadłowstręt, ból brzucha, silne pragnienie, zaburzenia oddychania, splątanie, zmęczenie lub senność. W przypadku wystąpienia takich objawów należy natychmiast przerwać leczenie i wykonać badanie w kierunku kwasicy ketonowej, niezależnie od stężenia glukozy we krwi. Nie zaleca się wznawiania leczenia inhibitorami SGLT2 u pacjentów, u których wcześniej wystąpiła cukrzycowa kwasica ketonowa podczas stosowania inhibitora SGLT2, chyba że zidentyfikowano i usunięto inną wyraźną przyczynę.

Hospitalizacja
Leczenie należy przerwać u chorych hospitalizowanych z powodu poważnego zabiegu chirurgicznego lub ostrej, ciężkiej choroby. Zaleca się monitorowanie stężenia ciał ketonowych we krwi. Leczenie można wznowić, gdy stężenie ciał ketonowych będzie prawidłowe, a stan pacjenta ustabilizuje się.

Cukrzyca typu 1
Ze względu na brak odpowiednich danych nie zaleca sie stosowania kanagliflozyny u pacjentów z cukrzycą typu 1.

Amputacje w obrębie kończyn dolnych
W długoterminowych badaniach klinicznych z udziałem chorych na cukrzycę typu 2 i z rozpoznaną chorobą sercowo-naczyniową lub przynajmniej 2 czynnikami jej ryzyka, stosowanie kanagliflozyny wiązało się ze zwiększonym ryzykiem amputacji w obrębie kończyn dolnych (szczególnie palców i śródstopia). Różnicy w zakresie ryzyka amputacji nie stwierdzono podczas długoterminowych badań klinicznych z udziałem chorych na cukrzycę typu 2 i cukrzycową chorobę nerek stosujących kanagliflozynę w dawce 100 mg/d. Podobnie jak w przypadku wszystkich chorych na cukrzycę, istotna jest edukacja pacjentów dotycząca profilaktycznej pielęgnacji stóp i utrzymywania odpowiedniego nawodnienia. Należy rozważyć przerwanie leczenia kanagliflozyną w przypadku wystąpienia zdarzeń poprzedzających amputację, takich jak owrzodzenie skóry kończyny dolnej, zakażenie, zapalenie szpiku kostnego i kości lub martwica.

Martwicze zapalenie powięzi krocza (zgorzel Fourniera)
Po wprowadzeniu do obrotu zgłaszano przypadki martwiczego zapalenia powięzi krocza (zgorzel Fourniera) u kobiet i mężczyzn przyjmujących inhibitory SGLT2. Chorym należy zalecić, aby zgłosili się do lekarza, jeśli wystąpi u nich zespół objawów, takich jak: ból, wrażliwość na dotyk, rumień lub obrzęk w okolicy zewnętrznych narządów płciowych lub krocza, z jednoczesną gorączką lub złym samopoczuciem. Martwicze zapalenie powięzi może być poprzedzone zakażeniem narządów układu moczowo-płciowego lub ropniem krocza. Jeśli podejrzewa się wystąpienie zgorzeli Fourniera, należy przerwać stosowanie leku i niezwłocznie rozpocząć leczenie (w tym antybiotykoterapię oraz chirurgiczne opracowanie zmian chorobowych).

Zwiększenie wartości hematokrytu
Podczas leczenia stwierdzano zwiększenie wartości hematokrytu, dlatego należy dokładnie obserwować pacjentów z hematokrytem zwiększonym już na początku leczenia.

Osoby w podeszłym wieku
Osoby w podeszłym wieku mogą być bardziej narażone na ryzyko nadmiernej utraty płynów, są częściej leczone diuretykami i mają zaburzenia czynności nerek. U pacjentów ≥75 lat częściej stwierdzano działania niepożądane związane ze zmniejszoną objętością wewnątrznaczyniową.

Grzybicze zakażenia narządów płciowych
W badaniach klinicznych stwierdzano występowanie kandydozę sromu i pochwy u kobiet oraz zapalenie żołędzi i/lub napletka prącia; częściej stwierdzano je u osób, u których zakażenia te występowały często w przeszłości.

Niewydolność serca
Doświadczenie dotyczące stosowania kanagliflozyny u chorych z niewydolnością serca III stopnia wg NYHA jest ograniczone.

Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych
Ze względu na mechanizm działania leku, wynik testu na obecność glukozy w moczu jest dodatni.

Dodatkowe składniki preparatu
Ze względu na zawartość laktozy preparat nie powinien być stosowany u osób z dziedziczną nietolerancją galaktozy, pierwotnym niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Interakcje - Kanagliflozyna

Diuretyki
Kanagliflozyna może nasilać działanie diuretyków i tym samym zwiększać ryzyko odwodnienia i niedociśnienia.

Insulina, leki pobudzające jej wydzielanie
W przypadku równoległego stosowania z insuliną lub substancjami pobudzającymi wydzielanie insuliny, np. pochodnymi sulfonylomocznika, konieczne może być zmniejszenie dawki tych leków, w celu ograniczenia ryzyka wystąpienia hipoglikemii.

Induktory enzymów
Induktory enzymów (takie jak ziele dziurawca zwyczajnego, ryfampicyna, barbiturany, fenytoina, karbamazepina, rytonawir, efawirenz) mogą zmniejszać ekspozycję na kanagliflozynę. Jednoczesne podanie z ryfampicyną powoduje zmniejszenie AUC i cmax kanagliflozyny odpowiednio o 51% i 28%; może się to przyczyniać się do zmniejszenia skuteczności leczenia.

Induktory UGT i białek transportowych
W razie konieczności jednoczesnego stosowania kanagliflozyny z induktorami UGT i białek transportowych wskazane jest monitorowanie kontroli glikemii w celu oceny odpowiedzi na leczenie kanagliflozyną. W razie konieczności jednoczesnego stosowania z induktorami UGT oraz wymogu dodatkowej kontroli glikemii, można rozważyć zwiększenie dawki do 300 mg/d, u osób z klirensem kreatyniny >60 ml/min, stosujących lek w dawce 100 mg/d. U osób otrzymujących kanagliflozynę w dawce 100 mg/d jednocześnie z induktorami UGT, z klirensem kreatyniny 45–60 ml/min, które wymagają dodatkowej kontroli glikemii, należy rozważyć zastosowanie dodatkowego leczenia hipoglikemizującego.

Cholestyramina
Cholestyramina może zmniejszać ekspozycję na kanagliflozynę; kanagliflozynę należy podawać co najmniej 1 h przed podaniem preparatów wiążących kwasy żółciowe lub 4–6 h po ich podaniu.

Metformina, hydrochlorotiazyd, doustne środki antykoncepcyjne, cyklosporyna, probenecyd, glibenklamid, paracetamol, warfaryna
Metformina, hydrochlorotiazyd, doustne środki antykoncepcyjne (etynyloestradiol i lewonorgestrel), cyklosporyna i probenecyd nie wpływają na farmakokinetykę kanagliflozyny. Kanagliflozyna nie wpływa w stopniu znaczącym klinicznie na farmakokinetykę metforminy, doustnych środków antykoncepcyjnych (etynyloestradiol i lewonorgestrel), glibenklamidu, paracetamolu, hydrochlorotiazydu i warfaryny.

Glikozydy nasercowe
Należy odpowiednio monitorować pacjentów otrzymujących digoksynę lub inne glikozydy nasercowe, gdyż kanagliflozyna (w badaniu podawana w dawce 300 mg/d) zwiększa AUC i cmax digoksyny.

Eteksylan dabigatranu
Nie badano wpływu kanagliflozyny (słabego inhibitora P-gp) na farmakokinetykę eteksylanu dabigatranu (substratu P-gp); należy obserwować pacjentów w przypadku leczenia skojarzonego (czy nie występują krwawienia lub niedokrwistość), gdyż stężenie dabigatranu może się zwiększać w obecności kanagliflozyny.

Simwastatyna
Podczas jednoczesnego stosowania z simwastatyną dochodzi do zwiększenia ekspozycji na tę statynę, jednak nie uważa się tego faktu za klinicznie istotny.

BCRP
Nie można wykluczyć hamowania BCRP na poziomie jelitowym przez kanagliflozynę i zwiększenie narażenia na leki transportowane przez BCRP (np. rozuwastatyna, niektóre leki przeciwnowotworowe).

Wpływ na oznaczenie 1,5-anhydroglucitolu (1,5-AG)
Nie zaleca się badania glikemii z wykorzystaniem oznaczenia 1,5-AG, ponieważ wyniki oznaczenia nie są wiarygodne u pacjentów przyjmujących inhibitory SGLT2. Należy stosować alternatywne metody monitorowania kontroli glikemii.

Działania niepożądane - Kanagliflozyna

Bardzo często: hipoglikemia w przypadku leczenia skojarzonego z insuliną lub pochodną sulfonylomocznika, kandydoza sromu i pochwy.

Często: zaparcia, nudności, pragnienie, suchość w ustach, polidypsja, wielomocz lub częstomocz, zakażenie dróg moczowych (po wprowadzeniu do obrotu odnotowywano odmiedniczkowe zapalenie nerek i posocznicę moczopochodną), zapalenie żołędzi i/lub napletka prącia, dyslipidemia, zwiększony hematokryt, dyslipidemia.

Niezbyt często: odwodnienie, zawroty głowy po zmianie pozycji ciała, omdlenia, niedociśnienie (również niedociśnienie ortostatyczne), nadwrażliwość na światło, wysypka, pokrzywka, złamania kości, niewydolność nerek (głównie w następstwie nadmiernej utraty płynów), zwiększenie stężenia kreatyniny, mocznika, potasu oraz fosforanów we krwi, amputacje w obrębie kończyn dolnych (głównie palców i śródstopia) szczególnie u chorych z dużym ryzykiem chorób serca.

Rzadko: reakcje anafilaktyczne, cukrzycowa kwasica ketonowa, obrzęk naczynioruchowy.

Z nieznaną częstością: martwicze zapalenie powięzi krocza (zgorzel Fourniera).

Przedawkowanie
Pojedyncze dawki do 1600 mg były dobrze tolerowane. W razie przedawkowania należy podjąć działania mające na celu usunięcie niewchłoniętego leku z przewodu pokarmowego i wdrożyć obserwację kliniczną. Lek jest w nieznacznym stopniu usuwany podczas hemodializy. Nie jest usuwany podczas dializy otrzewnowej.

Ciąża i laktacja - Kanagliflozyna

Brak danych dotyczących stosowania u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. Leku nie należy stosować podczas ciąży.

Nie wiadomo, czy lek lub jego metabolity przenikają do pokarmu kobiecego. W badaniach na zwierzętach stwierdzono przenikanie leku do mleka oraz działanie farmakologiczne u potomstwa. Nie można wykluczyć zagrożenia dla noworodków i niemowląt. Kanagliflozyny nie należy stosować w okresie karmienia piersią.

Dawkowanie - Kanagliflozyna

Dorośli. P.o., najlepiej przed pierwszym posiłkiem; tabletki należy przyjmować w całości. Początkowo 100 mg 1 ×/d. W przypadku dobrej tolerancji, u osób z klirensem kreatyniny ≥60 ml/min, wymagających lepszej kontroli glikemii dawkę można zwiększyć do 300 mg 1 ×/d.

Zaburzenia czynności nerek
U osób z klirensem kreatyniny 30–60 ml/min dawka początkowa 100 mg/d; kontynuować stosowanie tej dawki u osób już stosujących lek. Leczenia nie należy rozpoczynać u osób z klirensem kreatyniny <30 ml/min; u osób już leczonych utrzymać dawkę 100 mg/d. Ponieważ skuteczność leku jest zmniejszona u chorych z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek i prawdopodobnie zanika w przypadku zaburzeń o ciężkim nasileniu, w razie konieczności lepszej kontroli glikemii należy rozważyć włączenie do leczenia innych leków zmniejszających stężenie glukozy.

Szczególne grupy chorych
Zachować ostrożność u chorych ≥75 lat, z chorobą układu sercowo-naczyniowego oraz u pacjentów, u których zwiększenie diurezy może stanowić ryzyko. U chorych z nadmierną utratą płynów zaleca się skorygowanie tego stanu przed rozpoczęciem leczenia.

Leczenie skojarzone
W przypadku stosowania w skojarzeniu z insuliną lub lekiem zwiększającym jej wydzielanie (np. pochodną sulfonylomocznika) należy rozważyć zmniejszenie dawek tych leków.

Zaburzenia czynności wątroby
Nie ma konieczności modyfikacji dawki u chorych z łagodnymi albo umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby. Ze względu na brak badań nie zaleca się stosowania w przypadku ciężkich zaburzeń czynności wątroby.

Uwagi dla Kanagliflozyna

Lek nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Chorych należy jednak ostrzec o ryzyku wystąpienia hipoglikemii i działań niepożądanych związanych z utratą płynów, takich jak zawroty głowy po zmianie pozycji ciała.

Preparaty na rynku polskim zawierające kanagliflozyna

Invokana (tabletki powlekane)
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta