Metoklopramid

Metoklopramid jest lekiem, który zwiększa napięcie mięśni gładkich i siłę ruchów propulsywnych w przewodzie pokarmowym, jak również przyspiesza opróżnianie żołądka. Dzięki temu poprawia pracę układu pokarmowego i usprawnia proces przechodzenia przez niego pokarmu. Ułatwia przekazywanie zawartości żołądka do dwunastnicy poprzez wspomaganie pracy odźwiernika i jej koordynację z czynnością górnego odcinka dwunastnicy. Nie wpływa na wydzielanie soków trawiennych w żołądku, żółci i enzymów trzustkowych. Zwiększa napięcie spoczynkowe dolnego zwieracza przełyku. Prawie nie ma wpływu na motorykę okrężnicy i pęcherzyka żółciowego. Działa uspokajająco i przeciwwymiotnie, hamuje nudności.

Za sprawną pracę przewodu pokarmowego odpowiadają między innymi mięśnie gładkie, z których jest on zbudowany. Pokarm, który trafia do jamy ustnej, zostaje w niej rozdrobniony, a następnie poprzez gardło i przełyk trafia do żołądka, z niego natomiast wędruje do jelita cienkiego, a następnie do jelita grubego i w końcowej jego części zostaje wydalony. Na każdym z etapów tego procesu wydzielane są specyficzne enzymy, trawiące konkretne składniki pokarmowe. Właściwy przebieg procesu trawienia zależy w dużej mierze od sprawności motorycznej poszczególnych części układu pokarmowego. Jeśli czynność skurczowa jego mięśni gładkich jest zaburzona, pokarm nie może być w odpowiedni sposób transportowany.

Mechanizm działania metoklopramidu polega na blokowaniu tak zwanych receptorów dopaminowych znajdujących się przed synapsą (synapsa to połączenie dwóch komórek nerwowych). Efektem tego działania jest ułatwienie uwalniania neuroprzekaźnika zwanego acetylocholiną z neuronów. Acetylocholina działa z kolei na receptory muskarynowe M2 w komórkach mięśni gładkich przewodu pokarmowego, indukując skurcz. Poprawia to pracę przewodu pokarmowego i ułatwia przekazywanie pokarmu do kolejnych jego części. Metoklopramid działa również antagonistycznie (blokująco) na receptory serotoninowe 5-HT3. Dzięki temu wykazuje właściwości przeciwwymiotne i hamuje nudności. Przenika przez barierę krew–mózg, wywierając na ośrodkowy układ nerwowy działanie typowe dla blokady receptora dopaminowego.

Metoklopramid w postaci doustnej (tabletki) jest wskazany do leczenia w następujących przypadkach: krótkotrwałe leczenie (4–12 tygodni) refluksu żołądkowo-przełykowego u dorosłych, którzy nie reagują na niefarmakologiczne metody leczenia (takie jak: zmiana stylu życia i diety), zaburzenia czynności żołądka w przebiegu cukrzycy.

Metoklopramid w postaci roztworu do wstrzykiwań dożylnych i domięśniowych jest wskazany do stosowania w następujących przypadkach: zaburzenia czynności żołądka w cukrzycy (roztwór do wstrzykiwań stosuje się wyłącznie w ciężkich zaburzeniach czynności żołądka; po uzyskaniu poprawy należy rozpocząć podawanie tabletek), zapobieganie nudnościom i wymiotom związanym z chemioterapią nowotworów, zapobieganie nudnościom i wymiotom po zabiegach chirurgicznych, kiedy niepożądane jest odsysanie przez nos treści żołądkowej, zapobieganie nudnościom i wymiotom po zabiegach chirurgicznych u dzieci po 1. roku życia, zgłębnikowanie jelita cienkiego u dorosłych, u których zgłębnik nie przechodzi przez odźwiernik podczas zwykłego postępowania. W diagnostyce radiologicznej lek przyspiesza opróżnianie żołądka i przechodzenie papki barytowej przez jelito.

Po podaniu dożylnym działanie rozpoczyna się po 1–3 minut, po podaniu domięśniowym– po 10–15 minutach, a po podaniu doustnym – po 15–30 minutach. Działanie utrzymuje się przez 1–2 godzin po podaniu. Metoklopramid wiąże się w 13–30% z białkami osocza, głównie z albuminami. Ulega metabolizmowi tylko w nieznacznym stopniu. Wiąże się z kwasem siarkowym i glukuronowym. Jego biologiczny okres półtrwania wynosi 5–6 godzin, wydłuża się u chorych z zaburzeniami czynności nerek. Lek jest wydalany w 85% z moczem, głównie w postaci niezmienionej, reszta wydalana jest z kałem.

Lek w postaci tabletek nie jest przeznaczony do stosowania u dzieci i młodzieży do 15. roku życia.

Podczas leczenia nie należy spożywać alkoholu.

Metoklopramid może wywołać senność i zawroty głowy, które upośledzają sprawność psychofizyczną, należy zachować szczególną ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługi urządzeń mechanicznych.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające metoklopramid

Metoclopramidum Polpharma (roztwór do wstrzykiwań) Metoclopramidum Polpharma (tabletki)

Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta