Salbutamol

Salbutamol – lek rozszerzający drogi oddechowe należący do beta–mimetyków. Przyjęcie leku powoduje krótkotrwałe (trwające 4–6 godzin) rozszerzenie oskrzeli, które występuje w ciągu ok. 5 minut po przyjęciu leku. Szybko działające beta–mimetyki są najskuteczniejszymi dostępnymi lekami rozszerzającymi oskrzela. Ze względu na szybki początek działania polecane szczególnie w leczeniu napadów astmy. Działanie wszystkich beta–mimetyków polega na wybiórczym pobudzaniu receptorów adrenergicznych (link) typu beta występujących w błonie komórki docelowej. Związanie leku z receptorem powoduje pobudzenie receptora i kaskadę procesów prowadzących do określonej odpowiedzi komórki. Salbutamol wykazuje duże powinowactwo do receptorów beta2 i małe powinowactwo do receptorów beta1. Pobudzenie receptorów beta2 znajdujących się w komórkach mięśni gładkich oskrzeli powoduje ich rozkurcz i prowadzi do rozszerzenia oskrzeli i poprawy wentylacji płuc. Salbutamol działa także na receptory beta2 znajdujące się w komórkach tucznych (mastocytach) układu oddechowego hamując uwalnianie z mastocytów czynników prozapalnych i mediatorów reakcji alergicznej (cytokin, prostaglandyn, leukotrienów i histaminy). Salbutamol ogranicza zatem skutki miejscowego działania tych substancji takie jak: skurcz oskrzeli, wzmożone wydzielanie śluzu, przekrwienie błon śluzowych, obrzęki i nacieki komórek zapalnych. Zgodnie z wytycznymi Rady Ekspertów Światowej Strategii Rozpoznawania, Leczenia i Prewencji Astmy GINA (Global Initiative for Asthma) zasady stosowania krótko działających beta2–mimetyków w chorobach przebiegających ze skurczem oskrzeli są inne niż zasady stosowania długo działających beta2–mimetyków (zobacz: salmeterol link). GINA nie zaleca regularnego stosowania krótko działających beta2–mimetyków. Salbutamol, podobnie jak inne szybko i krótko działające beta2–mimetyki (zobacz: fenoterol-link) powinien być stosowany w razie potrzeby, doraźnie w czasie napadu astmy lub zapobiegawczo, przed wysiłkiem lub przed przewidywanym kontaktem z alergenem mogącym spowodować skurcz oskrzeli. Należy zawsze stosować najmniejszą skuteczną dawkę z najmniejszą wymaganą częstością. Zmniejszona odpowiedź organizmu na dotychczasową dawkę szybko działających leków rozszerzających oskrzela i zwiększone ich zużycie wskazuje na pogorszenie kontroli astmy i zwiększa ryzyko wystąpienia jej ostrego napadu. Niezbędna jest wówczas konsultacja z lekarzem i weryfikacja dalszego sposobu leczenia (konieczne może się okazać np. włączenie kortykosteroidów doustnych). Podanie wziewne salbutamolu (z inhalatora lub nebulizatora) w porównaniu z podaniem doustnym nie tylko gwarantuje szybszy efekt działania leku ale także związane jest z mniejszym ryzykiem wystąpienia ogólnoustrojowych działań niepożądanych. Po podaniu wziewnym 10–20 % dawki dociera do dolnych dróg oddechowych skąd następnie jest wchłaniane do krążenia ogólnego. Pozostała część dawki zostaje w jamie ustnej i gardle, jest połykana i wchłania się do krążenia z przewodu pokarmowego. Salbutamol jest metabolizowany w wątrobie. Wydalany głównie z moczem, zarówno w postaci niezmienionej jak i zmetabolizowanej (głównie jako siarczan). Wpływ stosowanych dawek leczniczych na receptory beta 1 znajdujące się w sercu jest niewielki. Pobudzenie receptorów beta2 w mięśniach szkieletowych może powodować lekkie drżenia mięśniowe a pobudzenie receptorów beta2 w sercu i w naczyniach powoduje przyspieszenie czynności serca lub uczucie kołatania serca. Objawy te należą do częstych działań niepożądanych mogących wystąpić po zastosowaniu salbutamolu. Podobnie jak wszystkie leki pobudzające receptory beta2, salbutamol może także powodować zmniejszenie stężenia jonów potasu w surowicy krwi (hipokaliemię). Napływ jonów potasu ze środowiska zewnętrznego do wnętrza komórki jest bowiem jednym z etapów działania tych leków. Objawy hipokaliemii mogą obejmować zaburzenia czynności serca, zaparcia, kurcze i bóle mięśni niekiedy ich porażenie.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające salbutamol

Aspulmo (aerozol inhalacyjny, zawiesina) Buventol Easyhaler (proszek do inhalacji) Sabumalin (aerozol inhalacyjny, zawiesina) Salbutamol Hasco (syrop) Salbutamol WZF (roztwór do wstrzykiwań) Salbutamol WZF (tabletki) Ventolin (aerozol wziewny bezfreonowy, zawiesina) Ventolin (roztwór do nebulizacji) Ventolin Dysk (proszek do inhalacji)

Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta